Ομιλος Μαθηματικών και Λογοτεχνίας. Διάλεξη καθ. Ξεν. Μουσά

ΟΜΙΛΟΣ ?ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ?

^{ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ  30   OKTΩΒΡΙΟΥ    2015, ΩΡΑ 14.15}

^{ΑΙΘΟΥΣΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ (46)}

Ξενοφών Δ. Μουσάς

Ομότιμος Καθηγητής ΕΚΠΑ
Τομέας Αστροφυσικής, Αστρονομίας και Μηχανικής

Οι νόμοι της φυσικής, η μελέτη της φύσης και η γέννηση
του πολιτισμού

 

ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Οι νόμοι της φυσικής, ή μελέτη της φύσης και ή γέννηση του πολιτισμού

 ?? γ?ρ Πυθαγόρας το?ς ?ριθμο?ς μεγίστην δύναμιν ?χειν ?γούμενος κα? πάντα ε?ς ?ριθμο?ς ?ναφέρων, τ?ν τε ?στρων τ?ς περιόδους^[1]?

Θα αναφερθούμε στην γέννηση των επιστημών και του πολιτισμού.

Ο άνθρωπος είναι ένα έμβιο ον που άλλαξε ριζικά την ζωή του αλλάζοντας τις συνθήκες και το περιβάλλον ώστε να ζει καλύτερα.

Οι αλλαγές που επέβαλε στην φύση, με την σπορά και την αγροτική επανάσταση, βασίστηκε στην παρατήρηση της φύσης, στην λογική, στην αιτιοκρατία, στην γνώση των νόμων της φυσικής και στην πρόβλεψη φυσικών φαινομένων.

Το καλύτερο παράδειγμα είναι το ενδιαφέρον και η ικανότητα του ανθρώπου να παρατηρήσει προσεκτικά και στην συνέχεια να κατανοήσει και να αναπαράγει τις κινήσεις των ουρανίων σωμάτων, του ήλιου, για να ξέρει την εποχή που πρέπει να σπείρει τα σιτηρά, της Σελήνης για να ξέρει πότε μπορεί να κυνηγήσει, και των πλανητών αργότερα, πιθανότατα απλώς για πνευματική ικανοποίηση.

Τι απαιτείται όμως για να μελετήσεις και να κατανοήσεις την φύση και να προβλέψεις τα φυσικά φαινόμενα;

να αντιληφθεί:

α) ότι υπάρχει αιτιοκρατία,

β) ότι υπάρχουν οι νόμοι της φύσης,

γ) ότι οι νόμοι της φύσης εκφράζονται με ακρίβεια μόνον με μαθηματικά,

δ) ότι τα φυσικά φαινόμενα κατανοούνται και ερμηνεύονται,

ε) ενίοτε δε προβλέπονται με τους νόμους της φύσης, δηλαδή να έχεις αναπτύξει αυτό που σήμερα ονομάζεται μοντελοποίηση στον χώρο των θετικών επιστημών,  δηλαδή να έχεις συλλάβει, αναπτύξει και θέση σε πράξη μέρος  της Πυθαγόρειας φιλοσοφίας, η οποία θεωρεί ότι όλα είναι μαθηματικά.

Μια άλλη σημαντικότατη πρόοδος έγινε με την γέννηση και ανάπτυξη της αστροφυσικής, δηλαδή της μελέτης της φύσης με την ίδια ως βάση. Αυτή η πρόοδος έγινε με την παρατήρηση κομητών που επέτρεψαν στον άνθρωπο να κατανοήσει ότι τα άστρα, ο Ήλιος, η Σελήνη είναι όλα φτιαγμένα από την ίδια ύλη. Έτσι ξεκινούν οι επιστήμες και σε αυτά βασίζεται ο σημερινός πολιτισμός μας.

Τέλος πρέπει να αναφέρουμε ότι η φιλοσοφία γεννήθηκε μαζί με την φυσική και λόγω αυτής από τους Ίωνες φιλοσόφους πάνω στην παράδοση του Ηφαίστου, του Προμηθέα και του Ορφέα, αλλά και του Ομήρου.

[1]Πλουτάρχου, «Ηθικά» Περί Ομήρου (βίος Ομήρου και Ομήρου ποίηση)