Τι μπορεί να σηματοδοτεί ένα γεγονός που συνέβη διακόσια χρόνια πριν; Πώς επιχειρούμε να συνδεθούμε με αυτό το γεγονός; Ποιος είναι ο ρόλος μίας εθνικής επετείου; Ποιοι είναι οι συμβολισμοί της και ποιες οι αναπαραστάσεις της;
Αυτό που έχουμε συνηθίσει να κάνουμε με αφορμή την εθνική επέτειο της 25ης Μαρτίου είναι να οργανώνουμε μία πανηγυρική μαζική γιορτή, να παίρνουμε μέρος σε παρελάσεις, να κάνουμε έπαρση της ελληνικής σημαίας τραγουδώντας τον εθνικό μας ύμνο, να απαγγέλλουμε ποιήματα που ενέπνευσαν λογοτέχνες, να πιανόμαστε χέρι χέρι για να χορέψουμε ελληνικούς παραδοσιακούς χορούς.
Δυστυχώς φέτος η συμπλήρωση διακοσίων χρόνων από την έναρξη της ελληνικής επανάστασης μας βρίσκει σε μία ιδιότυπη σχολική χρονιά κατά την οποία λειτουργούμε από απόσταση, απομονωμένοι ο ένας από τον άλλο και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα από τα παραπάνω.
Αρκετά προβληματισμένοι για όσα βιώνουμε στο παρόν θα μπορούσαμε κοιτώντας στο παρελθόν να βρούμε μηνύματα για το μέλλον. Η Επανάσταση της 25ης Μαρτίου αποτελεί ορόσημο για τους Έλληνες.
Ο Εθνικός μας Ύμνος στην ελληνική νοηματική γλώσσα μέσα από ένα βίντεο. Πρόκειται για μια παραγωγή του Συλλόγου Διδασκόντων της νοηματικής στην Ελλάδα.
Ο ύμνος εις την ελευθερία του Διονύσιου Σολωμού συμπυκνώνει ποιητικά αυτό το γεγονός και με τη μουσική του Νικόλαου Μάντζαρου γίνεται εθνικός ύμνος και συγκινεί τους περισσότερους από εμάς. Η συντονισμένη προσπάθεια ειδικών και μελών μίας ομάδας συμπολιτών μας, που χρησιμοποιεί μία διαφορετική γλώσσα, επιχειρεί, ύστερα από συνεργασία μηνών, να κάνει προσβάσιμο τον ελληνικό εθνικό ύμνο μεταφέροντας την ποιητική συγκίνηση στην ελληνική νοηματική γλώσσα. Στο βίντεο που έχουμε αναρτήσει στην ιστοσελίδα του σχολείου μας, δύο κωφοί μαθητές απαγγέλλουν, όχι όπως έχουμε συνηθίσει με τη φωνή τους, αλλά με τα χέρια τους.
Μήπως το βίντεο μας στέλνει το μήνυμα της αξίας της συνεργασίας, της σημασίας της προσβασιμότητας και της ίσης συμμετοχής για το μέλλον; Ας κρατήσουμε αυτή τη σκέψη και ας αναλογιστούμε όλοι μας τι σημαίνει τελικά η 25η Μαρτίου 1821.
Θησαυροί μνήμης για την Ελληνική Επανάσταση
Έντεκα δίλεπτα βιντεάκια καταγράφουν έντεκα θησαυρούς μνήμης από την Ελληνική Επανάσταση. Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού παρουσιάζει, με την κάμερα ενός τηλεφώνου, 11 μικρούς θησαυρούς που εκτίθενται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, οργανισμό εποπτευόμενο από το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, φύλακα της ιστορικής μνήμης του Αγώνα.
Στο Μουσείο Μπενάκη
Λάβαρο του Αγώνα του 1821 / Flag of the Greek War of Independence. Ο Τάσος Σακελλαρόπουλος, Υπεύθυνος των Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη μας παρουσιάζει το λάβαρο που είχε χαρίσει ο πολεμικός ηγέτης της Επανάστασης στην Πελοπόννησο, Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, στον Κωνσταντίνο Δραγώνα, έναν γιατρό από τη Ζάκυνθο που εργαζόταν ως υγειονόμος στην αγγλική κυβέρνηση των Επτανήσων.
Φιλελληνικός πίνακας-Αποτυχία επιχειρήσεως|Philhellenic painting-Failure of an undertaking. Η Πολύνα Κοσμαδάκη, Επιμελήτρια Μοντέρνας και Σύγχρονης Τέχνης, Υπεύθυνη του Τμήματος Ζωγραφικής, Χαρακτικής και Σχεδίων, στο Μουσείο Μπενάκη, παρουσιάζει τον Φιλελληνικό πίνακα «Αποτυχία επιχειρήσεως» του Henri Decaisne που αναφέρεται στην πτώση του Μεσολογγίου το 1826.
La Grèce, par amour ! Exposition virtuelle sur la Révolution grecque de 1821
Μέσω αυτής της εικονικής δίγλωσσης έκθεσης, που εκπονήθηκε από το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδας και το RetroNews, τον ιστότοπο τύπου της BnF, αποτυπώνεται το συναίσθημα που προκάλεσε η Ελληνική Επανάσταση στην Ευρώπη. Από το 1821, παντού στη Γαλλία, την Αγγλία και τη Γερμανία, εξαπλώθηκε η ηχώ της Επανάστασης. Ένα κίνημα φιλελληνισμού διαμορφώνεται. Τύπος, λογοτεχνία, τραγούδια, ζωγραφική, ποίηση, αλληλογραφία, όλα αυτά τα αρχεία επιτρέπουν σήμερα στους ερευνητές αλλά και τους απλούς επισκέπτες να διερευνήσουν τα τεκμήρια που μας άφησε εκείνη η εποχή.
Φορούσε ο Κολοκοτρώνης περικεφαλαία;
Με επίκεντρο τις αναπαραστάσεις του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη που τον παρουσιάζουν άλλες ασκεπή και άλλες με περικεφαλαία, η Ηρώ Βουβουέλη ανατρέχει στις ψηφιακές «εμφανίσεις» του ήρωα στον παγκόσμιο ιστό, επιχειρώντας να έρθει κοντά του… από απόσταση.
1821. Ψηφιακό Αρχείο
Πρόκειται για ένα μεγάλο ερευνητικό πρόγραμμα με τίτλο «Η Ελληνική Επανάσταση του 1821: Ψηφιακό Αρχείο» το οποίο συντονίζει το Κέντρο Έρευνας για τις Ανθρωπιστικές Επιστήμες (KEAE).
Το Ψηφιακό Αρχείο 1821 είναι ένα δυναμικό έργο που δεν τελειώνει το επετειακό έτος 2021. Είναι ανοιχτό και διαθέσιμο τόσο στο ερευνητικό όσο και στο ευρύ κοινό για έρευνα, ξεφύλλισμα, διάβασμα και εμβάθυνση σε αυτή την περίοδο της ιστορίας.
Στο Ψηφιακό Αρχείο 1821 ο επισκέπτης μπορεί
α) να αναζητήσει υλικό όπως έγγραφα και άλλα αρχειακά τεκμήρια, έργα τέχνης, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, δημοτικά τραγούδια, βιβλία, κειμήλια κ.ά.,
β) να διαβάσει επιστημονικές μελέτες που θέτουν νέα ερωτήματα και εμπλουτίζουν την επιστημονική έρευνα γύρω από το 1821 δίνοντας έμφαση, μεταξύ άλλων, στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια σημασία της Ελληνικής Επανάστασης,
γ) να εξερευνήσει ψηφιακά εκθέματα, τα οποία παρουσιάζουν τα αποτελέσματα των ερευνών για την Ελληνική Επανάσταση, οπτικοποιώντας πληροφορίες και αξιοποιώντας νέους τρόπους ψηφιακής αφήγησης της ιστορίας,
δ) να περιηγηθεί σε έναν δυναμικό χάρτη που καταγράφει ίχνη του 1821 στον δημόσιο χώρο (π.χ. μνημεία, ονομασίες δρόμων και πλατειών κ.ά.), και ο οποίος παράγεται από τη μαθητική κοινότητα της χώρας.
Εικόνα:
Donato Francesco De Vivo, Ο θάνατος του Λάμπρου Τζαβέλλα. Εθνική Πινακοθήκη: https://www.nationalgallery.gr/images/paintings/69835_2000_2000.jpg