IMPACT ένα συγχρηματοδοτούμενο Erasmus + πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Αναγνώριση και Παρακίνηση Εφήβων με μεγαλύτερες ανάγκες για Φυσική Δραστηριότητα

Αναφορά – Report

Από την αρχή της σχολικής χρονιάς το Σχολείο μας συμμετέχει στο IMPACT ένα συγχρηματοδοτούμενο Erasmus+ πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Συμμετέχουν έξι χώρες μεταξύ αυτών η Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα και Τουρκία. Κυρίαρχη ιδέα αυτού του προγράμματος είναι η οδηγία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (Π.Ο.Υ.) σχετικά με την Φυσική Δραστηριότητα (εφεξής Φ. Δ.) των νέων και εφήβων.

Αντικειμενικός στόχος είναι η ευαισθητοποίηση των μαθητών και μαθητριών ώστε να συμμορφώνονται στις υποδείξεις του Π.Ο.Υ., που θέλουν τους νέους και νέες να ασχολούνται καθημερινά με τουλάχιστον εξήντα λεπτά μέτριας προς έντονης έντασης Φ. Δ. και πάντοτε με κατεύθυνση την υγεία.

Μεθοδολογικά στηρίζεται στην αρχική διαπίστωση των μαθητών και μαθητριών του ατομικού επιπέδου Φ. Δ. τους ανά εβδομάδα (self-reporting). Σκοπός είναι να παρακινηθούν όσοι και όσες διαπιστώνουν αποκλίσεις από τις οδηγίες, να βάλουν νέους στόχους και να πετύχουν μεγαλύτερη δραστηριοποίηση.

Αρχικά στο σχολείο μας επιλέχθηκαν ως δείγμα όσα παιδιά προσφέρθηκαν για να συμμετάσχουν στην εθελοντική συμπλήρωση ενός δικτυακού ερωτηματολογίου. Τα παιδιά με κωδικό που τους δόθηκε από τον εκπαιδευτικό Φυσικής Αγωγής και με το αναγνωριστικό του εκπαιδευτικού επισκέφτηκαν την πλατφόρμα του IMPACT όπου συμπλήρωσαν την αρχική μέτρηση – έρευνα.

Τηρήθηκε η ερευνητική δεοντολογία αφού η συμμετοχή στην έρευνα έγινε κατόπιν έγγραφης άδειας από τους κηδεμόνες των παιδιών και σε ανώνυμη και εθελοντική βάση. Από τα 54 παιδιά της Β και Γ Λυκείου που προσφέρθηκαν να συμμετάσχουν μόνο τα 39 επέστρεψαν την έγγραφη συγκατάθεση των γονιών τους για να συμμετέχουν  στην αρχική μέτρηση – δικτυακό ερωτηματολόγιο. Από την Β τάξη ανταποκρίθηκαν 14 παιδιά (5 αγόρια και 9 κορίτσια) ενώ από την Γ τάξη 25 παιδιά (6 Αγόρια και 19 Κορίτσια).

Τελικά μόνο 26 παιδιά από τα 39 έφτασαν στο να συμπληρώσουν το ερωτηματολόγιο της αρχικής έρευνας (18 παιδιά από την Γ λυκείου και 8 παιδιά από την Β λυκείου).

Εικόνα 1: Αποτελέσματα Αρχικής Μέτρησης

Στο ερώτημα: «Τις τελευταίες 7 ημέρες πόσο συχνά συμμετείχες σε Φ. Δ. για τουλάχιστον 60 λεπτά την ημέρα», ο μέσος όρος ήταν 2,67 φορές, δηλαδή λιγότερες από 3 φορές την εβδομάδα καθημερινή άσκηση που να ξεπερνά τα 60 λεπτά. Αυτό το εύρημα  έρχεται σε αντίθεση με την προτροπή για 60 λεπτά καθημερινής μέτριας προς έντονης Φ. Δ. του Π.Ο.Υ. Το 50% των παιδιών που συμπλήρωσαν το ερωτηματολόγιο βρίσκονται κάτω από το όριο των 3 φορών την εβδομάδα 60λεπτης Φ. Δ. (Εικόνα 1).

Σε δεύτερη φάση διανεμήθηκε το έντυπο ημερολόγιο (IMPACT Journal) καταγραφής Φ. Δ.  στην πλειονότητα των μαθητών και μαθητριών της Β και Γ Λυκείου. Στόχος των μαθητών/ριων ήταν να καταγράψουν για μια συνεχόμενη εβδομάδα τα λεπτά φυσικής δραστηριότητας ανά ημέρα και να συγκεντρώσουν το άθροισμα σε λεπτά εβδομαδιαίως, ώστε να διαπιστώσουν το επίπεδο Φ. Δ.  τους σύμφωνα με τις προτάσεις του Π.Ο.Υ.

Τα τέσσερα επίπεδα κατάταξης του ερωτηματολογίου περιλαμβάνουν τέσσερις ζώνες εβδομαδιαίας Φ.Δ., από 0 – 140 λεπτά, 141 – 280 λεπτά, 281- 420 λεπτά και από >420.

Εικόνα 2: Αποτελέσματα IMPACT Journal

Στην Εικόνα 2 φαίνονται συγκεντρωτικά τα αποτελέσματα της δραστηριότητας. Μόνο 53 ημερολόγια επεστράφησαν συμπληρωμένα. Η χαμηλή ανταπόκριση, σχεδόν το 1/5, μπορεί να θεωρηθεί ως αδιαφορία των μαθητών/ριών για τα επίπεδα της Φ. Δ. τους. Αυτό μπορεί να είναι αποτέλεσμα ελλιπούς ενημέρωσης ή και κατανόησης από πλευράς τους για την σημαντικότητας της Φ. Δ., ως μέσο βελτίωσης της υγείας και της ποιότητας της ζωής τους. Επίσης θα μπορούσε να σημαίνει ότι λόγω μαθησιακών υποχρεώσεων (φροντιστήρια, προετοιμασία Πανελλήνιες Εξετάσεις) δεν έχουν τον χρόνο για Φ.Δ.

Τα κορίτσια είχαν ωστόσο μεγαλύτερη ανταπόκριση στην συμπλήρωση του ερωτηματολογίου. 34 ημερολόγια επιστράφηκαν από κορίτσια και των δυο τάξεων (17 από την Β λυκείου και 18 από την Γ λυκείου). Για τα αγόρια το αντίστοιχο μέγεθος ήταν 18 (9 από την Β λυκείου και 9 από την Γ λυκείου).

Αυτό που ωστόσο έχει σημασία να καταλάβουμε είναι ότι μόνο 11 συμμετέχοντες από τους 53 είχαν σκορ μέσα στην ζώνη 4, δηλαδή ένα πολύ μικρό μέρος των συμμετεχόντων είχαν ικανοποιητικό σκόρ. Διότι σύμφωνα με τις οδηγίες (Πίνακας 1) του πίνακα αυτοαξιολόγησης, όσοι/ες είναι στις ζώνες 1-3 χρειάζονται επιπλέον αύξηση Φ.Δ. προκειμένου να μεγιστοποιηθούν τα όποια οφέλη.

Πίνακας 1: Ζώνες Φυσικής Δραστηριότητας (IMPACT Journal)

Τα αποτελέσματα αυτή της μίνι έρευνας είναι εύγλωττα και καταδεικνύουν ότι η Φ. Δ. του δείγματος των μαθητών/ριών του Λυκείου μας περνά σε δεύτερη μοίρα κατά τις δυο τελευταίες τάξεις του Λυκείου.

Συμπερασματικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι οι μαθητές και μαθήτριες δεν κατανοούν ή δεν αντιλαμβάνονται την σημαντικότητα της Φ. Δ. σε αυτή την φάση του μαθητικού βίου τους, δίνοντας προτεραιότητα στην προετοιμασία τους για την εισαγωγή τους στα Ελληνικά και ξένα Πανεπιστήμια. Ωστόσο η διεθνή βιβλιογραφία αναφέρει τη σύνδεση της Φ. Δ. των σπουδαστών με την ακαδημαϊκή τους απόδοση.