ΓΡΑΦΕΙ: Η ΔΑΝΑΗ ΤΑΤΑΛΙΑ-ΛΙΤΣΟΥ.
Παρατηρώντας τις σύγχρονες κοινωνίες γίνεται εύκολα αντιληπτός ο κυρίαρχος ρόλος που κατέχουν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης στη ζωή των πολιτών. Ο καθένας μας έχει πλέον επιτρέψει στα ΜΜΕ να εισέλθουν στην καθημερινότητά μας παραχωρώντας τους πολλές φορές καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωσή της. Ως αποτέλεσμα, η ενημέρωση και στη συνέχεια το πνεύμα, οι συνήθειες, καθώς και η εικόνα μας για τον κόσμο να εξαρτώνται από την ορθή ή μη λειτουργία των τελευταίων.
Ας επικεντρωθούμε όμως στην επιβλαβή λειτουργία των ΜΜΕ, η οποία φαίνεται να υπερέχει της ωφέλιμης. Αρχικά όσον αφορά τον πνευματικό τομέα, στην ανάπτυξη του οποίου ιδίως εμείς ως νέοι πρέπει να δώσουμε μεγάλη προσοχή, τα ΜΜΕ με την προώθηση χαμηλής ποιότητας προγραμμάτων δεν αναπτύσσουν τα πνευματικά ενδιαφέροντα των χρηστών, καθώς και τις νοητικές λειτουργίες τους, αλλά αντίθετα τους μετατρέπουν σε παθητικούς δέκτες των μηνυμάτων τους και τους οδηγούν στην πνευματική νωθρότητα. Επιπλέον, η υποχώρηση του λόγου έναντι του ήχου και της εικόνας υποβιβάζουν τη γλώσσα ως κώδικα επικοινωνίας αφού ο λόγος δεν είναι πια κυρίαρχος, αλλά συμπληρωματικός. Ως απόρροια, η συνθηματολογική χρήση της γλώσσας, η οποία προωθείται μέσω της διαφήμισης, είναι ιδιαίτερα αγαπητή στο κοινό ? και περισσότερο στην νεολαία ? κοινό που με τη σειρά του χρησιμοποιεί εκτενώς ηχηρές εκφράσεις που στοχεύουν στον εντυπωσιασμό. Έτσι, οι άνθρωποι της λεγόμενης «μαζικο-δημοκρατικής» εποχής παραμελούν, συχνά, το πνεύμα τους, καθώς και την πλούσια έκφρασή του.
Έπειτα, όσον αφορά τον κοινωνικό χαρακτήρα των ατόμων, τα ΜΜΕ προβάλλουν καταναλωτικά πρότυπα με αποτέλεσμα να ενισχύουν την τάση για υλικό ευδαιμονισμό. Η προβολή τέτοιων προτύπων εξαντλεί τις ανθρώπινες ποιότητες στην κατοχή των πραγμάτων αφού ταυτίζεται το «είναι» με το «έχειν». Παράλληλα, καλλιεργούνται μικροαστικές αξίες όπως η κοινωνική επίδειξη, η αυτοπροβολή με την ιδιοποίηση αγαθών, καθώς και ο φθόνος. Έπειτα, η συχνή προβολή πράξεων βίας και η ηρωοποίηση των εγκληματιών προκαλούν εξοικείωση με αντίστοιχα φαινόμενα, καθώς και εθισμό σε αυτά. Τα πιο ευάλωτα θύματα τέτοιων φαινομένων είναι τα παιδιά τα οποία αποπροσανατολίζονται λόγω της παρουσίασης ηρώων με εξωπραγματικές ιδιότητες και δημιουργούν μία ψευδή εικόνα της πραγματικότητας. Επιπλέον, η ταύτισή τους με υπερφυσικούς ήρωες καλλιεργεί επικίνδυνο μιμητισμό και επιθετικότητα και αποτρέπει την ομαλή κοινωνικοποίησή τους.
Εξετάζοντας τον πολιτικό τομέα παρατηρούμε ότι τα ΜΜΕ συχνά λειτουργούν ως μηχανισμοί παραπλάνησης. Ως αποτέλεσμα, παραποιούν την αληθινή βαρύτητα και ουσία των γεγονότων συσκοτίζοντας τα πράγματα και παράλληλα δημιουργώντας μια ατμόσφαιρα τεχνητής έντασης. Μια τέτοια λειτουργία αποδυναμώνει τους πνευματικούς αμυντικούς μηχανισμούς του ατόμου και συγχρόνως αναιρεί την αυτονομία των επιλογών του. Όταν ακόμα τα ΜΜΕ γίνονται όργανα της εκάστοτε εξουσίας χρησιμοποιούνται ως μέσο επηρεασμού των συνειδήσεων αφού ο μονολογικός χαρακτήρας της πληροφόρησης μεταβάλλει το άτομο σε άκριτο δέκτη μηνυμάτων. Ταυτόχρονα, καλλιεργούνται η μισαλλοδοξία, καθώς και ο άκρατος κομματισμός και τα άτομα παρασύρονται με αυτόν τον τρόπο σε μια αντιδεοντολογική πολιτική συμπεριφορά.
Για να μην πέσουμε λοιπόν θύματα των βλαβερών επιδράσεων των ΜΜΕ οφείλουμε ως ευσυνείδητα άτομα να εφοδιάσουμε το πνεύμα μας κατάλληλα. Η ανάγνωση βιβλίων, για παράδειγμα, αποτελεί μία από τις σημαντικότερες και πιο ωφέλιμες ασχολίες στις οποίες μπορούμε να επενδύσουμε ώστε να εξασφαλίσουμε την ενημέρωσή μας, αλλά κυρίως την ανάπτυξη ενός σκεπτικισμού προς ό,τι μας προβάλλεται ως πραγματικότητα και με αυτόν τον τρόπο να κρατάμε τον νου μας αφυπνισμένο και όχι έρμαιο των διαφόρων σκιών ενός άμορφου κόσμου. Διότι εμείς οι ίδιοι είμαστε υπεύθυνοι για τη σωστή διαπαιδαγώγηση του πνεύματός μας, εφόσον οι ευκαιρίες για παιδεία είναι αξιόλογες στην πλειονότητα των σύγχρονων κοινωνιών. Ως αποτέλεσμα, είμαστε ικανοί να υιοθετήσουμε μία κριτική στάση απέναντι στα μηνύματα των ΜΜΕ, καθώς και να αποκτήσουμε μία σφαιρική γνώση των γεγονότων τα οποία πραγματεύονται και να χρήσουμε τους εαυτούς μας ως ερευνητές της αληθινής ουσίας των πραγμάτων που μας προβάλλονται είτε διαστρεβλωμένα, είτε ελλιπώς, είτε καθόλου.
Συμπερασματικά, η ανάπτυξη των ΜΜΕ έχει δημιουργήσει πληθώρα κινδύνων που απειλούν κάθε τομέα της καθημερινότητας και της δημοκρατίας μας. Τα ΜΜΕ έχουν τη δυνατότητα να αλλοιώσουν το πνεύμα μας, να υποβαθμίσουν τις κοινωνικές μας δεξιότητες δυσκολεύοντας την ομαλή ένταξή μας στην κοινωνία, να υπαγορεύσουν τις πολιτικές μας πεποιθήσεις και έτσι να μας συστήσουν και να μας εντάξουν σε έναν ψεύτικο κόσμο, απομακρυσμένο από το παραμικρό ίχνος αλήθειας. Προστάτες του εαυτού μας λοιπόν είμαστε εμείς οι ίδιοι που με τη σειρά μας, μορφωμένοι και σωστά παιδευμένοι θα ανακαλύψουμε τον πραγματικό κόσμο, αναγνωρίζοντας την ευθύνη μας για αυτόν.
Εικόνα: Andrea Benetti, La creazione http://www.espoarte.net/calendario-eventi/colori-e-suoni-delle-origini-opere-di-andrea-benetti-e-musica-di-frank-nemola/
Υποβολή απάντησης