Η ηθική των νέων: δύο όψεις

ΓΡΑΦΕΙ: Η ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΠΡΩΤΟΠΑΠΑ. ethic2

Η αξία της ηθικής αρετής είναι διαχρονική και ανεκτίμητη, καθώς αυτή αποτελεί τη βάση υγιούς συνεργασίας, κοινωνικής συνοχής, συλλογικής και ατομικής ευδαιμονίας. Παρόλα αυτά, όσον αφορά την ηθική των νέων, οι γνώμες διίστανται. Άλλοι υποστηρίζουν πως προοδεύουν ηθικά, άλλοι στηριζόμενοι σε φαινόμενα σεξουαλικής ασυδοσίας, επιθετικής συμπεριφοράς, αμφισβήτησης των παραδεδομένων αξιών ή αδιαφορίας, μιλούν για ηθική κατάπτωση. Εδώ, όμως, τίθεται το εξής ερώτημα: Πράγματι οι νέοι γίνονται όλο και πιο ανήθικοι ή άδικα ορισμένοι τους χαρακτηρίζουν έτσι προκειμένου να δικαιολογήσουν «κακώς κείμενα»;

Αναμφίβολα γίνεται λόγος για απρεπή και αγενή συμπεριφορά από πλευράς των νέων με χαρακτηριστικά την ειρωνεία, την αναίδεια, την έλλειψη σεβασμού προς τους μεγαλύτερους, αλλά και απρεπείς χειρονομίες. Παράλληλα, παρατηρούμε νέοι να παραβιάζουν ανθρώπινα δικαιώματα, όπως αυτό της ισότητας μεταξύ των ανθρώπων ανεξάρτητα από την ηλικία, το φύλο, τη φυλή ή την πολιτική παράταξη. Άλλοτε πάλι σημειώνουν περιστατικά ενδοσχολικής βίας ή γενικότερης παραβατικής συμπεριφοράς. Η επιθετική τους συμπεριφορά μπορεί να διακριθεί σε σωματική και ψυχολογική κι έτσι παρατηρούμε ξυλοδαρμούς ή μειωτικά σχόλια σε βάρος των αδυνάτων νοητικά, κοινωνικά, οικονομικά. Αυτό συμβαίνει επειδή ο νέος-θύτης δεν βλέπει στο πρόσωπο του θύματος τον άνθρωπο, αλλά το διαφορετικό σε επίπεδο φυλής, θρησκευτικού δόγματος ή πολιτικής παράταξης. Αδυνατεί, επομένως, να αποδεχτεί και να σεβαστεί τη διαφορετικότητα.

Ταυτόχρονα, παρατηρείται απουσία ηθικών φραγμών σε επίπεδο λόγου, με αποτέλεσμα την ανταλλαγή βωμολοχιών στην καθημερινότητά τους, και σε επίπεδο έργων με τη μορφή βανδαλισμών σε σχολεία ή Πανεπιστήμια, σε αθλητικούς ή αρχαιολογικούς χώρους, σε μνημεία πολιτισμού. Αυτό έχει ως συνέπεια την καταστροφή της πολιτισμικής μας κληρονομιάς και των κρατικών υποδομών.

Αλλά και η σεξουαλική τους ασυδοσία έχει αυξηθεί σημαντικά κι αυτό γίνεται αντιληπτό από τον διαρκώς αυξανόμενο αριθμό των φορέων σεξουαλικώς μεταδιδόμενων νοσημάτων, σύμφωνα με στατιστικά δεδομένα αξιόπιστων φορέων, όπως είναι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και το Κέντρο Ελέγχου Λοιμωδών Νοσημάτων. Επομένως, με βάση αυτά τα δεδομένα, συμπεραίνεται πως τα φαινόμενα ηθικής αποχαλίνωσης των νέων διαρκώς αυξάνονται.

Αυτή η κατάσταση είναι ιδιαίτερα ανησυχητική, μιας και τέτοιου είδους συμπεριφορές και πράξεις παραβιάζουν και το γραπτό και το άγραφο δίκαιο και θέτουν σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Παράλληλα, βλέπουμε να τονίζεται η αρνητική συμπεριφορά των νέων έναντι της θετικής. Καθίσταται, λοιπόν, επιτακτική ανάγκη να προβληματιστούμε και να αναζητήσουμε τα αίτια.

Οι ευθύνες που πρέπει να επιρριφθούν στους φορείς κοινωνικοποίησης είναι σημαντικές, οπότε η οικογένεια κι η κοινωνία μοιάζουν υποστηρικτές μιας διαρκούς και άκριτης απόκτησης αγαθών. Αλλά και το σχολείο, αφήνοντας περιθώρια στο ανταγωνιστικό πνεύμα, αντί να προάγει την ευγενή άμιλλα και τον υγιή συναγωνισμό, προτάσσει τον ατομισμό έναντι της συλλογικότητας.

Ταυτόχρονα, κάθε άλλο παρά άμοιρη ευθυνών είναι κι η κοινωνία, η οποία παρουσιάζεται συχνά ανεκτική απέναντι στην καταπάτηση των ηθικών φραγμών και αξιών και συνεπώς, απέναντι σε «παραστρατημένους» νέους. Σε αυτό, λοιπόν, το χαλαρό πλαίσιο οι νέοι νιώθουν ελεύθεροι να πράξουν ό,τι και όπως επιθυμούν, αφού σπάνια θα τους επιβληθεί κάποια ποινή. Παράλληλα, η κοινωνία παρουσιάζεται, δυστυχώς, και αποενοχοποιημένη, καθώς προσπαθεί ή να αποτινάξει τις ευθύνες που της αναλογούν λόγω ευθυνοφοβίας ή να μεταθέσει τις ευθύνες της στην Πολιτεία, στα κόμματα, στους πολιτικούς. Ίσως εδώ να βρίσκεται κι η αιτία του υπερτονισμού της κατακριτέας συμπεριφοράς της νεολαίας. Η κοινωνία επιρρίπτει σε αυτούς ευθύνες και προβάλλει υπερβολικά τα ειδεχθή εγκλήματα και την απρεπή συμπεριφορά που συχνά προβάλλουν, προκειμένου να καλύψει τις δικές της παραλείψεις και να καταστήσει αυτούς υπαίτιους της αρνητικής τροχιάς στην οποία εισέρχεται κατά περιόδους η κοινωνία.

ethic1

Παρά, όμως, τα λάθη και τις παραλείψεις στη στάση των φορέων κοινωνικοποίησης και της κοινωνίας, παρατηρούμε και μια μεγάλη μερίδα νέων να προσπαθεί να κάνει τη διαφορά. Έτσι, κάνει τον εθελοντισμό, σε κοινωφελή, μη κερδοσκοπικά ιδρύματα, τρόπο ζωής ή χρησιμοποιεί τις νέες τεχνολογίες προς όφελος των κοινωνικά αποκλεισμένων ή των ευπαθών ομάδων. Δεν είναι δηλαδή λίγες οι φορές που έχουμε δει νέους να διανέμουν φαγητό σε ανέργους, αναπήρους ή ανθρώπους μεγάλης ηλικίας, να συμμετέχουν σε οργανώσεις κατά της φτώχειας, της βίας, των εξαρτήσεων, αλλά και υπέρ της προστασίας του οικοσυστήματος και των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Ταυτόχρονα, τους βλέπουμε να συνεχίζουν να κάνουν όνειρα για τη μετέπειτα ζωή τους και να είναι όσο το δυνατόν αισιόδοξοι για το μέλλον και ό,τι αυτό τους επιφυλάσσει. Συνεχίζουν να επενδύουν στη γνώση και στη γενικότερη καλλιέργειά τους, να δημιουργούν σχέσεις φιλίας και υγιούς συνεργασίας, να συνάπτουν σχέσεις που συνδράμουν στη συνοχή του όλου. Δεν μπορούμε να παραβλέψουμε και το γεγονός πως το μεγαλύτερο μέρος των συγκεντρώσεων και των πορειών αποτελείται από νεολαία. Χαρακτηριστικά παραδείγματα οι συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας για την αναστολή λειτουργίας του ΕΚΠΑ, για τις απολύσεις καθηγητών, για το κλείσιμο της ΕΡΤ. Αυτό αποτελεί και την πιο χειροπιαστή απόδειξη του ενδιαφέροντός τους για τα δρώμενα της χώρας τους που βρίσκονται σε άμεση συνάρτηση με όσα πρόκειται να συμβούν στο κοντινό, ίσως και στο μακρινό, μέλλον.

Συνοψίζοντας, δεν πρέπει να παραβλέπουμε το γεγονός ότι υπάρχει μια μερίδα νέων, που διαρκώς αυξάνεται, η οποία επιλέγει συνειδητά και υπεύθυνα έναν διαφορετικό τρόπο ζωής από εκείνον της μάζας. Κι αυτοί είναι οι νέοι που επενδύουν στην προσφορά στο συνάνθρωπο, που επενδύουν στη γνώση, που διαπρέπουν στις επιστήμες, στην τέχνη ή στον αθλητισμό. Είναι οι νέοι που δεν επαναπαύονται και αγωνίζονται διαρκώς για ιδεώδη, όπως είναι η δημοκρατία, που ασκούν κριτική στα κακώς κείμενα και που δεν παρασύρονται από τις ραδιουργίες επιτηδείων ή τις τεχνικές αποπροσανατολισμού. Συνεπώς, θα πρέπει να είμαστε αισιόδοξοι όσον αφορά την πορεία που αυτοί ακολουθούν και να μην αρκούμαστε στα λεγόμενα όσων προσπαθούν να τους παρουσιάζουν σαν τα «μαύρα πρόβατα» της κοινωνίας. Ας ακολουθήσουμε το δρόμο που αυτοί χαράζουν με τον τρόπο ζωής τους?.. 

Κάντε το πρώτο σχόλιο

Υποβολή απάντησης

Η ηλ. διεύθυνσή σας δεν δημοσιεύεται.


*


Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.