ΓΡΑΦΕΙ: Η ΕΙΡΗΝΗ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ.
Την Τρίτη 20 Ιανουαρίου, στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγωγής Σταδιοδρομίας, φιλοξενήσαμε τον οικονομολόγο κ. Βασίλειο Στεμπίλη, ο οποίος σπούδασε στη Γερμανία και διατηρεί ιδιωτικό λογιστικό γραφείο. Ο κ. Στεμπίλης μας μίλησε για τις σπουδές του, πώς και γιατί επέλεξε το επάγγελμά του, τις δυσκολίες και τις προοπτικές του επαγγέλματός του σήμερα. Η συζήτηση κάποια στιγμή απλώθηκε γενικότερα στην οικονομία, στις υπάρχουσες οικονομικές θεωρίες, αλλά και πιο συγκεκριμένα στην οικονομική κατάσταση στην Ελλάδα. Έτσι είχαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε και να ακούσουμε τις απόψεις του για τα αίτια της κρίσης, τη θέση της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το ζήτημα της επιχειρηματικότητας και της παραγωγής και τον τρόπο με τον οποίο γίνονται σήμερα κατανοητά στην Ελλάδα.
Κύριε Στεμπίλη, μπορείτε να μας περιγράψετε με συντομία το επάγγελμά σας;
Τελείωσα στο σχολείο, σπούδασα στη Γερμανία, γύρισα εδώ και έπιασα δουλειά ως ελεύθερος επαγγελματίας λογιστής, άνοιξα δηλαδή ένα λογιστικό φοροτεχνικό γραφείο. Φυσικά δεν ήταν το μόνο που θα μπορούσα να κάνω με βάση το πτυχίο του οικονομολόγου. Ήταν αυτό που μου φάνηκε πιο σύμφωνο με αυτά που είχα στο μυαλό μου. Ως λογιστής δουλεύω ? ασχολούμαι και με επαγγελματίες και με ανθρώπους που δεν είναι επαγγελματίες, που θέλουν δηλαδή να κάνουν μια δήλωση, να διεκπεραιώσουν τις υποθέσεις τους με το Υπουργείο Οικονομικών, με την ευρύτερη έννοια.
Είπατε ότι σπουδάσατε στη Γερμανία. Γιατί επιλέξατε να πάτε στη Γερμανία και δεν παραμείνατε στην Ελλάδα να σπουδάσετε;
Γιατί τελείωσα τη Γερμανική σχολή Αθήνας και φάνηκα αρκετά καλός ή τυχερός ώστε να πάρω υποτροφία για τη Γερμανία. Από την άλλη με ενδιέφερε να γνωρίσω και μια ξένη χώρα. Αυτό έχει μερικά πλεονεκτήματα και μερικά μειονεκτήματα. Ένα βασικό πλεονέκτημα όταν βγαίνεις έξω είναι ότι διευρύνεται η οπτική σου και μερικά πράγματα που φαίνονται αυτονόητα εδώ, καταλαβαίνεις ότι δεν είναι ακριβώς έτσι, αλλά ότι μπορεί να υπάρχει και διαφορετική οπτική. Το κακό είναι ότι σε μια ξένη χώρα όπου οι άνθρωποι δεν μιλάνε τη γλώσσα σου, υπάρχει πάντα το ενδεχόμενο της αποξένωσης.
Πόσα χρόνια διαρκούν οι σπουδές;
Είναι οκτώ εξάμηνα, δηλαδή τέσσερα χρόνια. Όταν σπούδαζα στη Γερμανία μετά τα τέσσερα χρόνια μπορούσα να υποβάλω τη διπλωματική εργασία.
Μετά το πτυχίο ποιες είναι οι δυνατές επιλογές;
Υπάρχουν δύο επιλογές, αν θέλεις να είσαι ελεύθερος επαγγελματίας ή να είσαι μισθωτός. Θα μπορούσα να δουλέψω όπου υπάρχει οργανωμένο λογιστήριο π.χ. σε μια τράπεζα ή όπου υπάρχει παρακολούθηση οικονομικών μεγεθών, εισροών εκροών. Το πτυχίο του οικονομολόγου είναι ένα βασικό πτυχίο, από εκεί και πέρα υπάρχει η ειδίκευση που μπορεί να αποκτηθεί είτε με περαιτέρω σπουδές είτε στην επαγγελματική πράξη. Επίσης ως θεωρητικός οικονομολόγος μπορείς να δουλέψεις σε κάποιο ινστιτούτο, σε κάποια τράπεζα, όπου μπορεί να χρειάζεται οικονομική ανάλυση. Όμως όταν δουλεύεις κάπου, εκτός αν ο οργανισμός που δουλεύεις είναι τόσο μεγάλος, πλουραλιστικός και φιλελεύθερος, θα πρέπει να παράγεις σκέψη σε ένα συγκεκριμένο κανάλι, κατεύθυνση.
Ποια είναι τα συν και τα πλην του να είσαι οικονομολόγος;
Διάλεξα να είμαι οικονομολόγος από ιδεολογικούς λόγους. Τότε πίστευα ότι η οικονομία καθορίζει την κοινωνία. Υπάρχουν ορθολογικοί και ανορθολογικοί παράγοντες που καθορίζουν το τί κάνει κάποιος. Για μένα ο λόγος δεν ήταν να αποκατασταθώ επαγγελματικά. Ως οικονομολόγος μπορείς να απευθυνθείς σε ένα πολύ μεγαλύτερο κοινό και έχεις πολύ μεγαλύτερη επαγγελματική εμβέλεια από άλλα επαγγέλματα. Σαν ελεύθερος επαγγελματίας το μεγάλο συν για μένα είναι ότι δεν έχω εργοδότη. Το αρνητικό είναι ότι έτσι έχω μεγαλύτερη εργασιακή ανασφάλεια και έχω να σηκώσω το βάρος μιας επιχείρησης.
Υπάρχει συγκεκριμένο ωράριο στη δουλειά σας;
Στο βαθμό που έχω το δικό μου γραφείο, δεν υπάρχει λόγος να πάρω δουλειά στο σπίτι. Αν πρέπει να κάνω κάποια μηχανική δουλειά, μπορώ να πάρω κάτι να το κάνω στο σπίτι, όπου με βοηθάει και η οικογένεια.
Το εισόδημά σας από αυτό το επάγγελμα είναι ικανοποιητικό;
Το εισόδημά μου έχει υποφέρει μέσα στην κρίση. Όταν άρχισα να εργάζομαι δεν είχα παράπονο. Τώρα μέσα στην κρίση και με τα πολλά λογιστικά γραφεία πρέπει να σας ομολογήσω πως έχει πάρει την κάτω βόλτα.
Σας έχουν ζητήσει κάνετε κάτι παράνομο; Και πώς το αντιμετωπίζετε;
Αντιμετωπίζεται κατά περίπτωση. Σταδιακά πάντως αυτό εξαφανίζεται με την απρόσωπη σχέση του φορολογούμενου με τον φορολογικό μηχανισμό και τη θέσπιση αντικειμενικών κριτηρίων.
Αν είχατε παραμείνει στη Γερμανία και εργαζόσασταν εκεί, πιστεύετε ότι σαν επαγγελματίας θα φτάνατε σε ένα ανώτερο επίπεδο από αυτό που είσαστε τώρα στην Ελλάδα;
Σίγουρα. Γιατί, όσο ψηλότερο είναι το επίπεδο στο οποίο δουλεύεις, τόσο ευκολότερο είναι να διατηρήσεις μια ποιότητα, και όσο καλύτερη η ποιότητα της δουλειάς που προσφέρεις τόσο ψηλότερα φτάνεις.
Αν είσασταν τώρα στη Γερμανία θα είσασταν καλύτερα;
Οπωσδήποτε.
Σκεφτήκατε να φύγετε;
Όχι. Πήρα την απόφαση τελειώνοντας τις σπουδές μου να έλθω στην Ελλάδα. Βέβαια ήταν πολύ πριν την κρίση, αλλά ήταν επιλογή. Πάντως το εξωτερικό είναι εξωτερικό εσείς θα πρέπει να κρατάτε ανοιχτή και αυτή τη δυνατότητα επιλογής.
Με ποια επαγγέλματα μπορεί να συνεργαστεί ένας οικονομολόγος;
Έτσι όπως είναι σήμερα τα πράγματα, σίγουρα με δικηγόρο.
Πως είναι να εργάζεσαι συνεχώς μέσα σε ένα γραφείο; Δεν είναι πληκτικό;
Εγώ συνεργάζομαι με κάποιον. Σίγουρα είναι καλύτερο να είσαι με άλλους. Όμως οι άλλοι όταν δεν είναι επιλογή σου, μπορεί να είναι και κόλαση. Καταλαβαίνετε…
Πως είναι η κατάσταση στο επάγγελμά σας σήμερα; Αν επιλέξουμε να γίνουμε οικονομολόγοι, έχουμε επαγγελματικό μέλλον;
Έχω την αίσθηση ότι η γενιά μας είναι ίσως από τις τελευταίες ή η τελευταία που έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει μια μικρή επιχείρηση στο στυλ του ελεύθερου επαγγελματία. Το μέλλον ανήκει στις μεγάλες επιχειρήσεις, τα μεγάλα λογιστικά γραφεία, τα οποία θα έχουν την αντίστοιχη εξειδίκευση και θα επιβάλουν τις ανάλογες τιμές κλπ. Εγώ ως ελεύθερος επαγγελματίας αυτή τη στιγμή δεν έχω συγκεκριμένους πελάτες (δηλαδή συγκεκριμένους επαγγελματίες), έχω από όλα τα επαγγέλματα, αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει θεωρητικά να γνωρίζω όλες τις ιδιαιτερότητες που παρουσιάζει η κάθε περίπτωση, πράγμα που είναι πολύ δύσκολο, ιδιαίτερα όπως είναι η κατάσταση στην Ελλάδα τώρα. Να πω επίσης, για το μέλλον της δουλειάς, ότι λογιστικά γραφεία σαν το δικό μου (και υπάρχουν αρκετά), ασχολούνται συνήθως με μικροεπαγγελματίες. Στην Ελλάδα έως την αρχή της κρίσης υπήρχε η λογική της μικρής επιχειρηματικότητας. Πολύς κόσμος που δεν μπορούσε να βρει άλλη δουλειά άνοιγε ένα μαγαζάκι. Αυτή η επιχειρηματικότητα έχει σηκώσει το μεγαλύτερο βάρος της κρίσης, και κατά συνέπεια η δική μας απασχόληση περιορίστηκε.
Θα μας συστήνατε να ακολουθήσουμε τη συγκεκριμένη καριέρα; Θα προτείνατε σε κάποιον να γίνει οικονομολόγος;
Εάν τα οικονομικά είναι ένα αντικείμενο που σας αρέσει, οπωσδήποτε! Πιστεύω ότι είναι δουλειά με επαγγελματικές προοπτικές. Ξέρω πολλούς ευτυχισμένους οικονομολόγους. Δεν είναι δουλειά που σου δίνει την ικανοποίηση, όπως το να είσαι δάσκαλος ή καλλιτέχνης, είναι πιο πεζά τα πράγματα, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι θα σε κάνει δυστυχισμένο. Όταν θα αποφασίσετε για τη δουλειά σας καλό είναι να σκεφτείτε τί σας αρέσει να κάνετε, τί σας αρέσει πραγματικά να κάνετε. Υπάρχουν δύο παράμετροι στην επιλογή σας. Η πρώτη είναι ότι θα ασχοληθείτε αρκετά με αυτό, θα περάσετε μεγάλο τμήμα της ζωής σας, και καλό είναι να μη σας φθείρει. Το δεύτερο είναι ότι όσο περισσότερο σας αρέσει τόσο καλύτεροι μπορείτε να είστε. Ό,τι και να κάνετε, όταν γίνετε καλοί, θα έχετε μέλλον, θα πάτε μπροστά. Η δική μου συμβουλή είναι να κάνετε αυτό που πραγματικά σας ευχαριστεί. Το επάγγελμα που θα επιλέξετε θα καθορίσει σε πολύ μεγάλο βαθμό τη ζωή σας γι? αυτό φροντίστε να είναι κάτι το οποίο σας ενδιαφέρει πραγματικά. Δεν είναι εύκολο να βρεις τι σου αρέσει και να το μετατρέψεις σε επάγγελμα, αλλά αν το καταφέρεις τότε σίγουρα θα είσαι και καλός στη δουλειά σου.
Υποβολή απάντησης